Bất cập trong quản lý đất đai
Trong một văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài nguyên – Môi trường mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã chỉ ra những lỗ hổng và bất cập trong công tác quản lý đất đai như sau:
Chỉ định nhà đầu tư dự án có sử dụng đất không đúng đối tượng được chỉ định mà không thông qua phương thức đấu thầu rộng rãi.Bán chỉ định đất công cho nhà đầu tư với giá thấp so với giá thị trường mà không thông qua phương thức đấu giá công khai, không đúng quy định pháp luật.Lỏng lẻo trong quá trình thực hiện chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, nhất là doanh nghiệp có nhiều quỹ đất có giá trị cao.Lỏng lẻo trong quá trình thực hiện chủ trương thoái vốn nhà nước tại các công ty cổ phần, nhất là doanh nghiệp có nhiều quỹ đất có giá trị cao.Lỏng lẻo trong quá trình thực hiện chủ trương xã hội hóa đầu tư theo phương thức hợp tác công - tư, bằng hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) để chỉ định nhà thầu không thông qua phương thức đấu thầu rộng rãi, dẫn đến có những trường hợp nhà thầu kiêm nhà đầu tư dự án bất động sản có thể vừa được nhận thầu công trình theo giá tốt ở đầu "B" (Building - xây dựng công trình), vừa được nhận quỹ đất phát triển dự án bất động sản với lợi nhuận rất cao ở đầu "T" (Transfer - chuyển giao công trình và nhận lại quỹ đất đối ứng).Ngoài ra, HoREA cho biết có tình trạng cho thuê đất công với giá thấp so với giá thị trường; hoặc chuyển nhượng quỹ đất dự án của doanh nghiệp nhà nước cho tư nhân với giá thấp hơn giá thị trường, không đúng quy chế quản lý đất đai.
Cuối cùng, HoREA cho biết, thủ tục hành chính, quy trình xác định giá đất, thẩm định giá đất cụ thể của dự án, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trên thực tế bị kéo dài cũng dẫn đến thất thu ngân sách và làm giảm tính minh bạch của thị trường bất động sản.
Hướng giải quyết trước mắt
Để giải quyết những lỗ hổng trên, HoREA kiến nghị bỏ quy định "Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm một lần" và giao quyền cho HĐND, UBND cấp tỉnh ban hành "bảng giá đất" và xác định "giá đất cụ thể". Đồng thời, bổ sung cơ chế thực hiện quy định về việc doanh nghiệp được nhận góp vốn quyền sử dụng đất của người sử dụng đất để cùng thực hiện dự án.
Bên cạnh đó, HoREA khuyến nghị nghị Chính phủ ban hành "Luật Thuế bất động sản" (là một loại thuế tài sản) sau năm 2020; "Thuế chống đầu cơ bất động sản" chậm đưa đất vào sử dụng; "Thuế thu trên giá trị gia tăng của đất đai" do Nhà nước đã đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, nhằm tăng thêm nguồn thu bền vững cho ngân sách.
Cũng theo đề xuất của HoREA, Chính phủ chỉ đạo thực hiện nghiêm túc quy định đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà thầu theo hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) có đối ứng bằng quỹ đất theo Luật Đầu tư công và Nghị định 167/2017/NĐ-CP; chỉ thực hiện bán chỉ định quỹ đất công hoặc chỉ định nhà đầu tư các dự án có sử dụng đất trong trường hợp đặc biệt theo quy định của Luật Đấu thầu.
Hiệp hội cũng đề xuất Chính phủ có chỉ đạo chấn chỉnh lại tình trạng cơ quan, đơn vị đang sử dụng mặt bằng đất công thực hiện hợp tác với doanh nghiệp tư nhân để phát triển dự án kinh doanh, dịch vụ, bất động sản và thẩm định lại giá trị thương quyền của mặt bằng do chuyển đổi mục đích sử dụng.
Song song với đó là chỉ đạo các tỉnh, thành phố thống kê, báo cáo đầy đủ quỹ đất công trên địa bàn địa phương, nhất là các thửa đất nhỏ, hẹp để khai thác sử dụng hiệu quả; không để tiếp tục xảy ra tình trạng đất công bị lấn chiếm, sử dụng trái phép và chỉ đạo các địa phương tính toán giá cho thuê đất công phù hợp với giá thị trường.
MuaBanNhaDat theo TBKD